In het kader van de week van de hoogbegaafdheid beantwoord ik jullie vragen over het thema. De tweede vraag die gesteld werd was:
“Wanneer weet je of de uitbreiding op school voldoende is?”
Binnen een schoolse omgeving zijn er verschillende opties mogleijk in de begeleiding van hoogbegaafde of cognitief sterk functionerende kinderen. Deze aanpassignen kunnen zowel binnen als buiten de klas gebeuren.
Bij het differentiëren binnen de klas hoor je vaak de begrippen compacten en verrijken. Deze twee zaken gaan altijd hand in hand, want door het compacten komt er tijd vrij voor de verrijking. Deze differentiatie kan uitgevoerd worden op 3 verschillende vlakken, namelijk: op vlak van niveau, op vlak van instructie of op vlak van verwerking.
Wanneer differentiatie binnen de klas niet voldoende is, kan er ook gekeken worden om door te verwijzen naar een externe plusklas. Sommige scholen bieden dit zelf aan maar er bestaan hier ook externe klassen voor.
Tijdens deze momenten worden verschillende cognitief sterk functionerende kinderen samen gebracht om samen aan opdrachten of een project te werken.
Wanneer dit alles niet voldoende is, kan de piste tot het versneld leren steeds bekeken worden. Dit kan ruimer gaan dan enkel de bekendste vorm van een jaar springen of overslaan.
Maar, hoe weet je nu of genoeg effectief genoeg is?
Er is niet echt een objectieve maatstaf of een tool waardoor je weet of de aangeboden uitbreiding of het bestaande aanbod effectief voldoende is of niet. Ik geef wel graag enkele aandachtspunten of red flags mee wanneer ik verdere actie zou ondernemen.
- Duidelijk verschil in het gedrag thuis en op school
- Duidelijk verschil tussen de leerstof en waar het kind thuis mee bezig is
- Uitspraken zoals: het is saai op school, ik verveel mij op school, ik leer niks nieuws, …
- Uitbarstingen thuis en op school is er niks te merken
- Fysieke klachten (buik- en/of hoofdpijn)
- Weerstand rond huiswerk
- Problemen met/ron (in)slapen
Ik wil hierbij wel benadrukken dat dit geen sluitende lijst is die het probleem wel of niet verklaard.
Daarnaast is het ook belangrijk om er rekening mee te houden of deze zaken eenmalig voorkomen of dat het een vaak terugkerend fenomeen is.
Maar indien je je zorgen maakt of je merkt bepaalde veranderingen op in het gedrag van jouw kind, zou ik dit zeker bespreekbaar maken met school.
Deze kinderen zijn experten in het aanpassen aan hun omgeving en worden niet voor niks omschreven als kameleons. Waardoor het voor een leerkracht vaak niet evident is om deze zaken op te merken.